Një analizë e mbi 100 studimeve mbi këtë temë ka hartuar një renditje të iluzioneve më të përhapura në botë. Ato nuk ndryshojnë shumë nga vendi në vend, por ka disa dallime. Një analizë e publikuar në Clinical Psychology Review shqyrtoi 123 studime për të përcaktuar se cilat ishin iluzionet më të zakonshme në botë dhe nëse ato ndikoheshin nga niveli i të ardhurave, pabarazia ose feja e popullatave të 30 vendeve të konsideruara. Doli se tipologjia e ideve delirante është e ngjashme në gjendjet e ndryshme të analizuara, pavarësisht nga dallimet kulturore.
Iluzioni më i shpeshtë në botë është iluzioni persekutues, i cili prek 64.5% të mbi 10,000 njerëzve të përfshirë në studim. Të prekurit nga kjo patologji gjithmonë kanë ndjesinë e ndjekjes nga dikush. Në vend të dytë është iluzioni i referencës, i cili ka prekur 39.7% të popullsisë (një person mund të vuajë nga disa delire në të njëjtën kohë) besimi se faktet ose objektet e rastësishme, librat, tekstet e këngëve, gazetat, kanë një referencë të rëndësishme dhe shpesh negative për veten.
Në vendin e tretë me 28.2% iluzionet e madhështisë, ose mbivlerësimi i vetvetes (disa madje mendojnë se janë liderë ose artistë të mëdhenj); mbi një në pesë persona ose 21.6% vuajnë nga dëliri kontrollues, i cili bazohet në idenë se ndjenjat, impulset ose mendimet tona kontrollohen nga një forcë e jashtme. Në fund, në vendin e pestë me 18.3%, gjejmë delirin fetar. Të prekurit besojnë se kanë komunikim të drejtpërdrejtë me Zotin ose mendojnë se kanë një mision shpëtimi.
Autorët nënvizojnë se rezultatet nuk nxorën në pah dallimet në varësi të përhapjes së ateizmit, megjithatë doli se deluzionet fetare dhe kontrolluese janë më të shpeshta në vendet ku ka pabarazi më të madhe të të ardhurave në popullatë.
ORIGJINA E ILUZIONEVE
Një studim i profesorit të psikiatrisë në Universitetin e Granadës Jorge Cervilla, ka zbuluar se ekziston një predispozicion familjar që çon në nxitjen e këtyre çrregullimeve. Kjo pjesë biologjike kombinohet me atë psikologjike, “në të cilën mjedisi në të cilin rritet mund të ndikojë shumë”, shpjegon ai për revistën El Español.
Gjithsesi, pavarësisht nga prania e një predispozicioni për të vuajtur nga kjo patologji, deliret kanë nevojë për një shkas që të manifestohen: “Përgjithësisht është stresi apo droga, veçanërisht kanabisi”, shpjegon Cervilla. Një faktor tjetër përcaktues është izolimi. Të qenit vetëm favorizon shfaqjen e mendimeve delirante dhe për këtë arsye është veçanërisht e rëndësishme të kujdesemi për të moshuarit, të cilët shpesh janë të izoluar.
