Tirana po i nënshtrohet një transformimi të rëndësishëm urban, bazuar në Planin Urbanistik Tirana 2030 (TR030), të hartuar nga arkitekti italian Stefano Boeri. Ky plan përfshin krijimin e një “pylli orbital” me dy milionë pemë, rikthimin e lumenjve përmes korridoreve të gjelbra dhe ridizajnimin e hapësirave publike, si Sheshi Skënderbej, që është bërë një nga zonat më të mëdha pedonale në Ballkan.
Projekti synon të përmirësojë infrastrukturën dhe aksesin për banorët, duke përshtatur qytetin për rritjen e popullsisë që ka ndodhur që nga viti 1992. Në fokus është përdorimi i arkitekturës për krijimin e hapësirave që integrojnë elemente kulturore dhe ofrojnë akses për publikun.
Më poshtë janë disa nga projektet kryesore që pritet të transformojnë qytetin deri në vitin 2030:
1. Qendra e Administratës Publike – Coldefy
“Qendra e Administratës Publike”, projektuar nga “Coldefy” në bashkëpunim me “Atelier 4”, do të grumbullojë mbi 20 institucione qeveritare në një kompleks të vetëm. Dizajni përfshin një kat përdhesë transparent, me hapësira për dyqane, sheshe publike dhe oborre të gjelbëruara. Objektivi është krijimi i një mjedisi që ofron akses të hapur për qytetarët dhe institucione.
2. Ndërtesa “Ndjara” – OODA
Projekti “Ndjara” nga “OODA” përfshin krijimin e një sheshi të brendshëm në qendër të ndërtesës me përdorim të përzier. Sheshi, i pozicionuar midis dy objekteve, synon të ofrojë një hapësirë për mbledhje publike, ndërsa elementet si gjelbërimi dhe pasqyra ujore pritet të përmirësojnë përvojën urbane.
3. Kampusi i Kolegjit të Evropës – Oppenheim Architecture
Kampusi i Kolegjit të Evropës në Tiranë, projektuar nga “Oppenheim Architecture”, përfshin një hapësirë qendrore të quajtur “agora,” e frymëzuar nga teatrot greko-romake. Kjo hapësirë do të shërbejë për leksione, performanca dhe diskutime publike. Rreth agorës ndodhen ndërtesa që ofrojnë programe edukative dhe diplomatike, si biblioteka dhe muze.
4. Kulla Multifunksionale – CHYBIK + KRISTOF
Kulla Multifunksionale, projektuar nga CHYBIK + KRISTOF, përfshin hapësira pedonale që lidhin Bulevardin e Ri dhe Parkun e Lumit me pjesët e tjera të qytetit. Kati përdhesë i kullës është i dedikuar për përdorim publik dhe dyqane, duke krijuar një lidhje midis monumenteve kulturore dhe infrastrukturës urbane.
5. Hora Vertikale – OODA
Projekti “Hora Vertikale” nga OODA parashikon krijimin e një “fshati vertikal” me hapësira të gjelbëruara dhe një park që do të jetë i aksesueshëm për komunitetin. Synimi është integrimi i hapësirave rezidenciale dhe publike, duke krijuar mundësi për ndërveprime shoqërore brenda një mjedisi urban të gjelbër.
Këto projekte pasqyrojnë ndryshimet urbanistike që po ndodhin në Tiranë, duke synuar krijimin e një qyteti më të aksesueshëm dhe më të përshtatshëm për zhvillimin urban të qëndrueshëm.
Burimi: Arch Daily