Çmimet e naftës kanë shënuar një tjetër rekord mëngjesin e të mërkurës, duke arritur në nivele të papara ndonjëherë prej gati 250 lekë për litër.
Në pikat e tregtimit të Kastrati, operatori më i madh i tregtimit me shumicë e pakicë në vend, një litër naftë shitej me 149 lekë, nga 130 lekë ditën e ndjeshme.
Në disa pika të tjera tregtimi të operatorëve të tjerë, nafta tregtohet edhe me 260 lekë për litër, si psh Gega Oil, apo Start e Alpet.
Brenda një javë, që nga e enjtja e javës së kaluar, çmimi i naftës është rritur me 4 herë.
Vetëm të mërkurën e një jave më parë nafta tregtohej me 192 lekë, pra është rritur me 57 lekë, ose 30%.
Në krahasim me mesataren prej 170 lekë për litër që ishte gjatë vitit 2021, nafta në vend është shtrenjtuar me gati 50%.
Aktorët e tregut pohojnë se është krijuar një situatë e jashtëzakonshme për shkak të krizës Ukrainë-Rusi dhe tashmë në diskutim nuk është më çmimi, por sigurimi i produktit.
Krahas shtrenjtimit të naftës në bursa, që arriti të mërkurën mbi 130 dollarë për fuçi, nga 90 dollare ne dhjetor, nafta është ndikuar dhe nga zhvlerësimi i dollarit në vend, që është monedha më të cilin blihet ky produkt. Dollari arriti në 117 lekë të martën, sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, nga rreth 106 lekë që ishte në fillim të janarit.
Me çmimet e karburanteve që kanë kapur majat, shqiptarët pritet të paguajnë shumë më teper për të udhëtuar, si përmes mbushjes së makinave të tyre, ashtu dhe indirekt në kostot e transportit e produkteve të tjera të lidhura me arin e zi, minimalisht 300 milione euro me shume.
Çmimet e naftës së papërpunuar u rritën sërish të mërkurën, ndërsa investitorët vlerësuan ndikimin e përkeqësimit të konfliktit në Ukrainë dhe një ndalim të ri të SHBA-së për naftën ruse.
Çmimi i një fuçie nafte, i cili kishte filluar rritjen që në janar si rrjedhojë e pritshmërive për një rimëkëmbje ekonomike globale dhe ofertës së kufizuar, është rritur ndjeshëm që kur Rusia nisi pushtimin e saj të Ukrainës më 24 shkurt.
Standardi global Brent u tregtua me 131,39 dollarë për fuçi, me një rritje ditore prej 2,66%, por ende poshtë pikut prej 139,13 dollarësh, që preku të hënën.
Parashikimi tronditës për çmimin e energjisë
Ministrja e Energjetikës, Belinda Balluku, parashikoi një rritje të çmimit të energjisë në bursë deri në 1.000 MWh, nga 550 MWh që është momentalisht, gjatë konferencës për shtyp. Një vit më parë, kjo vlerë ishte 52-70 euro maximumi.
Sipas ministres edhe për muajin mars do të vazhdojë importi i energjisë, ndonëse më pak, sepse prodhimi vendas nuk i mbulon dot të gjithë nevojat e konsumatorëve.
“Qeveria po subvencionon konsumatorët me 320 mln euro. Është dhjetëfishuar kosto, por jo i shitjes”.
Ministrja përmendi edhe kërkesat e dërguara më herët nga shoqatat e biznesit dhe prodhuesit. Disa ditë më herët, bizneset e mëdha në vend dhe prodhuesit, që kanë mundësinë e daljes në treg të lirë të energjisë dhe vetëprodhimin e energjisë nga burime alternative, kërkuan që dyshemeja e energjisë së caktuar të rritet përtej 500 KWh. Ministrja Balluku tha se ky limit nuk mund të rritet sepse janë bërë analiza nga ekspertë dhe se nuk e ndryshon qeveria.
“Ne i kemi ndihmuar duke i bërë autoprodhues dhe duke hyrë direkt në treg të lirë të energjisë. Është kërkuar rritja e kapacitetit të energjisë që ata prodhojnë, por nuk e rrit qeveria atë. Janë bërë analiza që kanë vendosur limitin. Ose nuk kanë ekspertë ose po abuzohet”, – ka deklaruar Balluku.