Në vitin 2013 katër sizmologë të njohur në vend, Prof. Dr. Eduard Sulstarova, Prof. Dr. Shyqyri Aliaj, Prof. Dr. Siasi Koçiu dhe Prof. Dr. Betim Muço, i ofruan qeverisë një hartë të re sizmike që shoqëronin botimin e tyre të përbashkët “Sizmiciteti, sizmotektonika dhe vlerësimi probabilitar i rrezikut sizmik në Shqipëri”.
Kur e prezantuan këtë studim para mediave ata i bënë thirrje qeverisë që t’i bënte hartat e reja si kusht normativ për të gjitha ndërtimet. Hartat e reja duhet të zëvendësonin hartën sizmike të viteve ’80 që sot e kësaj dite është ende në fuqi.
DITA publikoi asokohe detaje të studimit. Profesorët paralajmëruan se brenda një 10-vjeçari, Shqipëria mund të goditej nga tërmete të fuqishëm. Paralajmërimi nuk u mor parasysh. Dihet çfarë niveli klase politike ka vendi.
6 vjet para parlajmërimit, në 2019, Shqipëria u godit nga dy tërmetet më të fuqishme të 40 viteve të fundit. Shumë godina ranë. Të tjera janë dobësuar, presin goditjen e radhës dhe viktimat e radhës.
“Pretendojmë dhe kërkojmë nga qeveria që këto harta të futen, si kusht normativ për të gjitha ndërtimet antisizmike që bëhen në Shqipëri dhe të zëvendësojnë hartën sizmike të vendit e viteve ’80, që është edhe sot në fuqi”, – tha profesor Sulstarova në një prononcim në DITA, në vitin 2013.
Disa projektues pohojnë se hartat e reja të krijuara nga katër profesorët, përdoren sot si udhëzues nga disa ndërtues të veçantë, por ato nuk janë të detyrueshme për të gjithë, për shkak se ligji ende nuk i njeh si të tilla. Helbete, analfabetët e Parlamentit dinë më shumë se profesorët e sizmologjisë.
Po cili është cikli i përsëritjes së një tërmeti të fortë në Shqipëri?
Katër akademikët në botimin e tyre kanë veçuar se në territorin e Shqipërisë, me probabilitet 80 përqind, mund të ndodhë “çdo 30-40 vjet tërmet Ms=7.1” Në studim autorët kanë hartuar 12 harta të rrezikut sizmik probabilitar të Shqipërisë, vlerat e rrezikut sizmik për 370 bashki e komuna, si edhe vlerat e plota spektrale për 36 qytete.
Rezultatet e këtij vlerësimi probabilitar të rrezikut sizmik duhet të shërbejnë si bazë për kodin e ri të ndërtimeve antisizmike në vend, duke zëvendësuar Hartën e Rajonizimit Sizmik të Republikës së Shqipërisë në shkallën 1:500.000, miratuar nga Këshilli i Ministrave në dhjetor 1979, e cila është ende në fuqi.
8 zonat e burimeve sizmike sipas studimit të 4 akademikëve, botuar nga DITA:
– Zona Lezhë-Ulqin me M max=7.0
– Ultësira Pranë – Adriatike me M max=6.9
– Bregdeti Jonian me M max=7.0
– Korçë – Ohër me M max=6.9
– Elbasan – Dibër – Tetovë me M max=6.9
– Kukës – Peshkopi me M max=6.5
– Shkodër – Tropojë me M max=6.5
– Pejë – Prizren me M max=6.8
