Një video e një kamarieri që i shpëton jetën një klienteje, në një restorant në Shqipëri, po qarkullon në TikTok. Njerëzit kanë lavëdruar djalin që ka dhënë ndihmën e shpejtë në kohën e duhur, duke i shpëtuar gruas jetën.
Mbytja nga ushqimi mund t’u ndodhë të gjithëve, në çdo moment, prandaj është mirë të dimë se si të veprojmë në këto raste.
Më poshtë gjeni një guidë orientuese për atë që njihet si manovra Heimlich, së bashku me video ilusturese.
Çfarë është manovra Heimlich?
Çdo vit, shumë njerëz vdesin nga mbytja me objekte (kryesisht ushqime) që pengojnë rrugët e tyre të frymëmarrjes. Mbytja është në fakt shkaku i katërt kryesor i vdekjes së paqëllimshme. Megjithatë, ekziston një teknikë e thjeshtë që mund të përdorni për të ndihmuar veten ose dikë tjetër.
Teknika quhet manovra Heimlich, ose “shtytje abdominale”. Goditjet e barkut ngrenë diafragmën dhe nxjerrin ajrin nga mushkëritë. Kjo bën që objekti të nxirret nga rrugët e frymëmarrjes. Kryqi i Kuq rekomandon gjithashtu përfshirjen e pesë goditjeve në shpinë, megjithëse disa institute, si Shoqata Amerikane e Zemrës, nuk e mësojnë këtë teknikë.
Si ta kryeni manovrën e Heimlich?
Hapat që ju nevojiten për të kryer një manovër Heimlich varen nga kë po ndihmoni:
Pavarësisht se mbi kë e kryeni manovrën, ai person duhet të marrë përsëri ndihmë mjekësore më pas. Kjo është për t’u siguruar që nuk ka pasur dëmtim fizik në fyt dhe rrugët e tyre të frymëmarrjes.
– Çdokush përveç një gruaje shtatzënë ose një foshnje
Përcaktoni nëse keni nevojë të kryeni shtytje të barkut/abdominale. Nëse një person që duket se po mbytet është i vetëdijshëm dhe kollitet, ai mund të jetë në gjendje ta heqë vetë objektin. Jepni ndihmën e parë nëse personi është:
– duke mos u kollitur
– në pamundësi për të folur apo marrë frymë
– duke sinjalizuar për ndihmë, zakonisht duke i mbajtur duart rreth fytit
– Së pari, nëse ka njerëz përreth, kërkojini atyre të telefonojnë urgjencën. Nëse jeni i vetmi person i pranishëm, filloni trajtimin e ndihmës së parë:
1. Lëreni personin të ngrihet në këmbë (nëse mundet).
2. Pozicionohuni pas personit.
3. Përkuleni personin përpara dhe jepini pesë goditje në shpinë me thembra të dorës.
4. Vendosini krahët rreth belit të tyre.
5. Bëni një grusht dhe vendoseni pak sipër kërthizës, me gishtin e madh brenda.
6. Kapni grushtin me dorën tjetër dhe shtyjeni atë brenda dhe lart në të njëjtën kohë. Kryeni pesë nga këto shtytje të barkut.
7. Përsëriteni derisa objekti të nxirret jashtë dhe personi mund të marrë frymë ose të kollitet vetë.
– Si të veproni me një grua shtatzënë
Tek gratë shtatzëna, duhet ta vendosni dorën pak më lart në bustin e tyre, rreth bazës së kockës së gjoksit. Nëse ai person është pa ndjenja, vendoseni në shpinë dhe përpiquni të pastroni rrugët e frymëmarrjes me gishtin tuaj në një lëvizje gjithëpërfshirëse. Nëse nuk mund ta hiqni objektin e vendosur, filloni të kryeni CPR. (CPR – është një procedurë emergjente e përbërë nga ngjeshjet e gjoksit të kombinuara shpesh me ventilim artificial në përpjekje për të ruajtur manualisht funksionin e trurit të paprekur, derisa të merren masa të mëtejshme për të rivendosur qarkullimin spontan të gjakut dhe frymëmarrjen tek një person që është në arrest kardiak.)
– Si të veproni me një foshnjë
Nëse personi që po mbytet është më i ri se 1 vjeç, duhet të ndiqni hapa të tjerë:
1. Uluni dhe mbajeni foshnjën me fytyrë poshtë në parakrah, i cili duhet të mbështetet në kofshën tuaj.
2. Jepni pesë goditje mbrapa butësisht me thembra të dorës.
3. Nëse kjo nuk funksionon, vendoseni foshnjën me fytyrë lart dhe mbështetur në parakrah dhe kofshë në mënyrë që koka e tyre të jetë më e ulët se trungu.
4. Vendosni dy gishta në qendër të gjoksit të tyre dhe kryeni pesë ngjeshje të shpejta në gjoks.
5. Përsëritni goditjet e shpinës dhe shtytjet e gjoksit derisa objekti të nxirret jashtë dhe foshnja të mund të marrë frymë ose të kollitet vetë.
– Si të ndihmoni veten
Nëse jeni vetëm dhe po mbyteni, ndiqni këto hapa:
1. Bëni një grusht dhe vendoseni pak sipër kërthizës tuaj, me gishtin e madh brenda.
2. Kapni grushtin me dorën tjetër dhe shtyjeni atë brenda dhe lart në të njëjtën kohë. Kryeni pesë nga këto shtytje të barkut.
3. Përsëriteni derisa objekti të nxirret jashtë dhe të mund të merrni frymë ose të kolliteni vetë.
4. Ju gjithashtu mund ta shtyni pjesën e sipërme të barkut në një skaj të fortë si cepi i një tavoline ose banaku, ose pjesa e pasme e një karrigeje.
Video të manovrave të Heimlich
Këto video ilustruese mund t’ju ndihmojnë:
Tek një i rritur i ndërgjegjshëm
Tek një i rritur pa ndjenja
Tek vetja
Tek një foshnjë
